عقل سالم در بدن سالم است. شبیه این ضربالمثل کم و بیش در همه جای دنیا پیدا میشود. اما لااقل در یک قرن اخیر آنقدر آدمهایی که سرشان به تن نه چندان سالمشان بیارزد پا به دنیا گذاشتهاند که این ضربالمثل رسما اعتبار سابق خود را از دست داده است. با وجود این یک پژوهش بزرگ سوئدی زنگ هشدار را برای نسلی که پای تلویزیون قد میکشند به صدا درآورد. بر اساس نتایج این پژوهش افزایش فعالیتهای فیزیکی در مدارس نه تنها به بهبود زندگی کم تحرک و کاهش بسیاری از بیماریها منجر میشود بلکه احتمال ناکامیهای تحصیلی دانشآموزان را نیز کاهش میدهد.
دکتر جورج کوهن و همکارانش از انستیتوی پزشکی دانشگاه گوتنبرگ در تحقیقی کوشیدند تا میان تندرستی عمومی و قوت عضلانی افراد با نیروی ذهنی و موفقیتهای اجتماعیاقتصادی آنها در آینده ارتباطی بیابند. اطلاعات این پژوهش از فرمهای سربازی یک میلیون و دویست هزار مرد سوئدی که در فاصله سالهای 1950 تا 1976 برای خدمت وظیفه مراجعه کرده بودند، استخراج شد. همچنین برای مشخص کردن میزان تاثیر عوامل ژنتیکی و فامیلی، نمرههای موفقیت تحصیلی و کاری برادرها و دوقلوها جداگانه با هم مقایسه شد. نتایج مقایسههای آماری در این مطالعه بزرگ نشاندهنده ارتباط مثبت قوی میان تندرستی قلبیعروقی با هوش فردی و اجتماعی افراد بود، هر چند میان قدرت عضلانی و استعداد افراد ارتباط معناداری پیدا نشد. این پژوهش حتی مدعی است که تغییرات سازنده در شیوه زندگی و ارتقای سطح تندرستی نوجوانها میتواند به پیشرفتهای قابل توجه این گروه سنی در فعالیتهای فکری بینجامد.
دکتر کوهن در این مورد میگوید: «جوانانی که از 15 تا 18 سالگی روند رو به رشدی از وضعیت تندرستی قلبیعروقی را تجربه کردهاند به طور چشمگیری نسبت به آنها که روند نزولی را پشت سر گذاشتهاند امتیاز بالاتری را در فعالیتهای فکری کسب کردهاند.» علاوه بر این مقایسه هزاران دوقلو در این مطالعه تاثیر ژنتیک، شرایط اجتماعی و پسزمینههای خانوادگی را از این ارتباط حذف کرده است. با وجود این همچنان یک سوال بزرگ باقی مانده است: آیا کودکان باهوش فعالترند یا کودکان فعال باهوشتر هستند؟
این مطالعه به این سوال پاسخ نداده است. دکتر کوهن معترف است که برای یافتن رابطه علت و معلولی مطالعات بیشتری مورد نیاز است. او در این باره میگوید: «ما نتوانستیم محاسبه کنیم که چه میزان تندرستی به بهبود فعالیتهای فکری منجر میشود. مثلا شرکت در کلاسهای ورزشی فوقالعاده شما را باهوشتر نمیکند اما به یقین میتوان گفت برای آنکه هر فردی به حداکثر توان فکری و اجتماعی خود دست یابد، بیتردید نیازمند تمرینات منظم ورزشی است.»