از کسی آنقدر عصبانی و ناراحت هستید که دوست دارید به زمان و زمین بد و بیراه بگویید. در فکر انتقام هستید و دوست ندارید سر به تنش باشد. ساعت ها و روزها می گذرد و شعله های خشم و عصبانیت در شما خاموش می شود. آیا در این لحظه به فکر بخشیدن هستید؟ یا این که آنقدر دل شما را شکسته که تصور می کنید هیچ گاه حاضر به بخشیدنش نیستید و تا آخر عمر این موضوع را فراموش نمی کنید. اما آیا می دانید این خشم و نبخشیدن در درازمدت شما را افسرده می کند و بیشترین...

از کسی آنقدر عصبانی و ناراحت هستید که دوست دارید به زمان و زمین بد و بیراه بگویید. در فکر انتقام هستید و دوست ندارید سر به تنش باشد. ساعت ها و روزها می گذرد و شعله های خشم و عصبانیت در شما خاموش می شود. آیا در این لحظه به فکر بخشیدن هستید؟ یا این که آنقدر دل شما را شکسته که تصور می کنید هیچ گاه حاضر به بخشیدنش نیستید و تا آخر عمر این موضوع را فراموش نمی کنید. اما آیا می دانید این خشم و نبخشیدن در درازمدت شما را افسرده می کند و بیشترین آسیب را به خود شما می رساند؟

● بخشیدن چیست؟

بخشیدن، فراموش کردن و نوعی از خودگذشتگی نیست. بخشیدن با تحمل کردن کسانی که اسباب رنجش ما شدند، فرق دارد. شما حتما نباید ببخشید اما باید تکلیف خودتان را مشخص کنید؛ یا می بخشید یا نمی بخشید. اعلام این که آمادگی بخشیدن ندارید به مراتب بهتر از تظاهر به بخشیدن و فراموش کردن است، اما بدانید که بخشیدن نشانه عزت نفس مثبت است. بخشیدن، فراموش کردن و رها شدن از احساسات شدیدی است که به حوادث گذشته چسبیده است.

باید بدانید که رسیدن به آرامش درون و صلح با خود تنها با تغییر خویش امکانپذیر است، نه تغییردادن اشخاصی که اسباب تألم شما را فراهم کرده اند.

● آسیب های نبخشیدن چیست؟

باید بدانید هر کسی که او را بیشتر دوست داشته و از او انتظار داریم، بیشتر ما را رنج می دهد. داشتن درد از گذشته سبب می شود تا به خواسته های خود نرسیم و ممکن است ما را دچار گرفتاری های شغلی، رفتارهای وسواسی و اعتیادی، منفی گرایی، افسردگی و بی حالی کند.

وقتی دچار رنجش می شویم، مخرب ترین اثر این است که خود را انسانی مطرود، مایوس و مورد خیانت و بدرفتاری واقع شده می بینیم. در این صورت نمی توانید کارهای گذشته خود را نفی کنید، اما می توانید رفتار خود را تغییر دهید تا شرایط حال خود را بهتر و آینده بهتری را به خود نوید دهید.

گاهی وقتی دچار رنجش می شوید، انتظار دارید طرف مقابل جبران کند و وقتی این اتفاق نمی افتد مایوس می شوید. در این حالت بیشتر دچار خشم و یاس می شوید.

● مراحل بخشیدن کدام است؟

اولین مرحله از بخشیدن ایجاد التیام است. در اینجا باید از خود سوال کنید آیا آنچه از انتقام و بخشیدن دیگران به دست می آورید، ارزش آنچه را که از دست می دهید، دارد؟ البته در این مرحله همواره هراس دارید کسی که شما را آزار داده دوباره باعث رنجش شما شود. اما التیام، یک فرآیند داخلی است و آن را مانند رودخانه ای در نظر بگیرید که باید از شما عبور کند.

از طرفی، مسیر بخشیدن یک مسیر مستقیم نیست و اگر به راستی می خواهید بهتر شوید حتی اگر نشانه ای در خود ندیدید باز هم به کار خود ادامه دهید. در این مسیر اگر در مقام توجیه برآیید یا منکر آنها شوید، در مسیر سقوط هستید و این، شما را خسته و فرسوده می کند.

● تمرین برای بخشیدن

بیایید تمرین کنیم: فهرستی از تمام کسانی که موجب رنجش شما شده اند تهیه کنید و دقیقا شرح دهید چرا آنها سبب ناراحتی شما شده اند. اگر می توانید یکی از آنها را رنجش بزرگ نامگذاری کنید.

با تهیه این فهرست دیگر این رنجش ها را انکار نمی کنید. سپس نامه ای به خود از طرف کسانی که باعث رنجش شما شده اند، بنویسید. در واقع این نامه باید حاوی عذرخواهی آنها از شما باشد. طوری از خود عذرخواهی کنید که فکر می کنید شایسته آن هستید. در این صورت کمی آرامش پیدا می کنید.

پس از انکار و التیام ممکن است شما به مرحله سرزنش خود برسید. مثلا با خود بگویید: بزرگترها خیرخواه ما هستند، من باید این اتفاق را پیش بینی می کردم و حالا احمق هستم و …

نکته: سعی کنید این حقیقت را بپذیرید؛ افرادی که شما را می رنجانند نمی توانید تغییر دهید و هیچ انتقامی جراحات شما را التیام نمی دهد، پس افراد را به همان شکلی که هستند بپذیرید.

شاید بخواهید با سرزنش از بروز حوادث مشابه خودداری کنید در حالی که سرزنش شما بر زندگی امروز و رفتارتان تاثیر می گذارد. شما باید به کودک درون خود توجه کنید، به او عشق و محبت بدهید و خود را مسوول کارهایی که خارج از کنترلتان بوده ندانید. در این مرحله چیزی که بسیار دردناک و مخرب است، قربانی شدن است که در مرحله التیام اتفاق می افتد. در این مرحله بیش از حد حساس و پرخاشگر می شوید و به همه حمله می کنید. پرخوری، خرید های وسواس گونه، عزلت و تنهایی از نشانه های این مرحله است.

برای حل این مشکل ابتدا باید بدانید و بگویید که شما قربانی چه چیزی هستید. بیرون رفتن از حالت قربانی بودن، شبیه برداشتن تخته سنگ بزرگ از وسط جاده است. بنابراین باید به شرایط مثبت در زندگی برسید و دوست داشتن مجدد خود را بیاموزید. با صدای بلند بگویید دیگر کافیست و خط پایان خود را رسم کنید.

وقتی زندگی خود را بهتر می بینید، به مواردی که شما را عصبانی می کند. کمتر برخورد می کنید و کمتر به این نتیجه می رسید اشخاصی که سبب ناراحتی شما شده اند، باید مجازات شوند.باید به خود بگویید من خوب هستم و مسوول کارهای رنج آور دیگران نیستم و مجبور نیستم به خاطر کارهایی که مسوولیت آن را نداشتم، سرم را به دیوار بکوبم. در این مرحله است که به گذشت کردن می رسید و این تنها کاری است که باید بکنید تا خود را رها سازید.

این حقیقت را بپذیرید کسانی که شما را می رنجانند را نمی توانید تغییر دهید و هیچ انتقامی نمی تواند جراحات شما را التیام بخشد. بنابراین پذیرفتن افراد به همان شکلی که هستند نتیجه طبیعی تغییردادن خویش است. آخر این که بخشش هدف نیست، هدیه ای است که آن را به خاطر پیگیری هدف های دیگر و تلاش برای رسیدن به سلامت جسمانی و روانی و عزت نفس مثبت به دست می آوریم.

● بخشیدن آسان نیست

ما هم می دانیم این که از صدماتی که به شما وارد می شود راحت بتوانید گذشت کنید کار آسانی نیست و یکباره صورت نمی گیرد. نیازمند زمان است، اما هر چه بیشتر روی این مساله کار کنید، بیشتر به آن پی خواهید برد و از خدا بخواهید که به شما توانایی دهد تا بتوانید گذشت کنید.

برای سلامت خودتان هم که شده همین حالا دست از لجاجت بردارید. هیچ کس نمی تواند بگوید بخشیدن آسان است. بویژه اگر فردی عمیقاً شما را آزرده باشد، بخشیدنش بسیار مشکل خواهد بود. اما باید بدانیم بخشش امکان پذیر است و بطور معجزه آسایی برای سلامت روح و جسم مفید.

دکتر فردریک لاسکین نویسنده کتاب «ببخش برای خوبی» می گوید: تحقیقات نشان داده است افرادی که می بخشند، افسردگی، خشم و استرس کمتری دارند و امیدشان به آینده بیشتر است. بنابراین از فرسودگی سیستم دفاعی بدنشان کاسته می شود، اشک ها ذخیره می شود و فرد احساس سرزندگی بیشتری می کند.

در آخر این که این مراحل را برای بهتر بخشیدن دیگر فراموش نکنید:

خونسردی خود را حفظ کنید: برای غلبه بر خشم خود، راهکارهای ساده مدیریت استرس را امتحان کنید. چند نفس عمیق بکشید و به چیزهایی که شما را خوشحال می کند و برایتان لذتبخش است، فکر کنید. مانند یک صحنه زیبا از طبیعت تا فکر درباره فردی که دوستش دارید.

هرگز منتظر معذرت خواهی نباشید: اکثر اوقات افرادی که به شما صدمه می رسانند و شما را ناراحت می کنند، اصلا قصد عذرخواهی ندارند. حتی ممکن است از روی قصد و نیت بخواهند شما را ناراحت کنند، یا این که دیدشان نسبت به مسائل با شما یکسان نیست. بنابراین اگر شما بخواهید منتظر شنیدن معذرت خواهی آنها باشید، ممکن است مجبور شوید دوران انتظار طولانی و وحشتناکی را پشت سر بگذارید. این موضوع را در ذهن خود نگه دارید که بخشش الزاما به معنای آشتی با فردی که شما را ناراحت کرده یا چشم پوشی از اشتباه او نیست.

کنترل خود را به دست بخش انتقام گیرنده ذهن ندهید: به جای این که روی احساسات جریحه دار شده خود تمرکز کنید، یاد بگیرید که به عشق، زیبایی و محبت های اطراف خود توجه کنید.

سعی کنید گاهی از دید دیگران به مسائل نگاه کنید: اگر گاهی با فرد مورد نظر همدردی کنید، ممکن است متوجه شوید که او این کار را از روی نادانی، ترس یا حتی عشق انجام داده است.

فواید بخشش را بشناسید: مطالعات نشان می دهد افرادی که قدرت بخشش دیگران را دارند پرانرژی تر هستند. علاوه بر این، اشتهای بهتر و الگوهای خواب بهتری دارند.

فراموش نکنید که خود را نیز باید ببخشید: برای برخی از افراد، بخشیدن خودشان، بزرگ ترین جدال و چالش است. اما فراموش نکنید که اگر قادر به بخشش خود نباشید، اعتماد به نفس خود را از دست خواهید داد.